"بانک توسعه تعاون؛ بازوی مالی قدرتمند برای اقتصاد مردمی"
“بررسی عملکرد و چالش‌های بانک توسعه تعاون در گفت‌وگوی اختصاصی فرهنگ اقتصاد بادکتر مجتبی محلاتی”
"معرفی دکتر مجتبی محلاتی"
دکتر مجتبی محلاتی در حال حاضر عضو هیئت‌رئیسه اتاق تعاون ایران است.
سوابق مدیریتی او شامل ریاست اتاق تعاون و ریاست اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شیراز است.
وی همچنین به عنوان استاد دانشگاه در حوزه‌های مرتبط به تدریس و پژوهش مشغول است.
تاریخچه و اهداف اتاق تعاون
ریشه‌های اتاق تعاون به سال ۱۳۰۳ و تصویب قوانین تجاری و روستایی بازمی‌گردد که اولین بذرهای جنبش تعاونی را در ایران کاشت.
این بذرها طی دهه‌ها رشد کردند و در نهایت، اتاق تعاون ایران در ۲۱ فروردین ۱۳۷۳ تأسیس شد. این نهاد بر اساس ماده ۵۷ قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران، به عنوان صدای رسمی بخش تعاون در ساختارهای تصمیم‌گیری کشور شناخته می‌شود.
به گفته محلاتی، اهداف اتاق تعاون فراتر از یک سازمان صنفی و دارای ابعاد راهبردی است که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر است:
نمایندگی بخش تعاون در مجامع ملی و بین‌المللی.
برنامه‌ریزی و مشارکت در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور
ترویج و آموزش فرهنگ تعاون
ایجاد ارتباط بین تعاونی‌ها و سایر بخش‌های اقتصادی
ارائه حمایت‌های عملیاتی در امور فنی، حقوقی، مالی و بازرگانی
برگزاری نمایشگاه‌ها و ایجاد مراکز تجاری
توانمندسازی جامعه و ایجاد اشتغال مولد
ارائه مشاوره‌های تخصصی به قوای سه‌گانه در خصوص لوایح و طرح‌های مرتبط با تعاون
محلاتی اتاق تعاون را نماد “ایمان به نیروی جمعی” می‌داند، جایی که منفعت فردی با منفعت جمعی در هم می‌آمیزد
فعالیت‌های بخش تحقیقات و برنامه‌ریزی
بخش پشتیبانی تحقیقات و برنامه‌ریزی اتاق تعاون، یکی از ارکان حیاتی این نهاد است که با هدف برنامه‌ریزی و هدایت توسعه بخش تعاون تأسیس شده است.
فعالیت‌های اصلی این بخش شامل:
تحقیقات اقتصادی و اجتماعی: بررسی علمی وضعیت تعاونی‌ها و تحلیل روندهای اقتصادی برای ارائه راهکارهای بهبود
برنامه‌ریزی توسعه: تدوین برنامه‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت برای رشد و ارتقای تعاونی‌ها
ارائه مشاوره به نهادها: همکاری و مشاوره با وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی برای بهبود سیاست‌گذاری‌های عمومی
پشتیبانی از نوآوری: حمایت از پژوهش‌های علمی و نوآوری‌های صنعتی با همکاری مراکز تحقیقاتی
آموزش و توانمندسازی: برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های تخصصی برای افزایش دانش و مهارت مدیران و اعضای تعاونی‌ها
چالش‌ها و مشکلات جدی
به گفته محلاتی، بخش تعاون در حال حاضر با چالش‌های گوناگونی روبه‌رو است که مهم‌ترین آن‌ها از چند محور اساسی ناشی می‌شوند:
محدودیت منابع مالی: بسیاری از تعاونی‌ها با کمبود نقدینگی مواجه هستند که این امر رشد آن‌ها را کند می‌کند.
بوروکراسی پیچیده: روند طولانی صدور مجوزها و عدم هماهنگی نهادهای دولتی، موانعی جدی برای فعالیت تعاونی‌ها هستند.
ضعف فرهنگ عمومی: فلسفه تعاون به عنوان یک مدل اقتصادی مردمی، هنوز در جامعه به درستی جا نیفتاده است.
کمبود زیرساخت دیجیتال: تعاونی‌ها در عصر اقتصاد دیجیتال هنوز به سطح مطلوب دیجیتال‌سازی نرسیده‌اند.
رقابت نابرابر: تعاونی‌ها در مقایسه با بخش‌های خصوصی و دولتی، در دسترسی به تسهیلات و قراردادها شرایط نابرابری دارند.
کمبود نیروی متخصص: بخش تعاون به مدیران و کارشناسانی نیاز دارد که هم دانش اقتصادی داشته باشند و هم به ارزش‌های همکاری اعتقاد داشته باشند.
محلاتی معتقد است ریشه این چالش‌ها در فاصله میان “آرمان و اجرا” نهفته است.
تسهیلات بانکی و حمایت‌های مورد نیاز
محلاتی ضمن تأیید نقش مثبت بانک توسعه تعاون در ارائه تسهیلات اشتغال‌زایی، معتقد است؛ این حمایت‌ها هنوز به سطح مطلوب نرسیده‌اند.
او به مشکلاتی مانند طولانی بودن فرآیند دریافت تسهیلات و سنگین بودن وثایق اشاره کرد و پیشنهاداتی را برای کارآمدتر شدن این حمایت‌ها ارائه داد:
افزایش سقف اعتبارات
کاهش نرخ سود و تسهیل شرایط بازپرداخت
تسریع در فرآیند پرداخت
تنوع‌بخشی به خدمات مالی (مانند تأمین مالی جمعی و لیزینگ)
ارائه حمایت‌های غیرمالی (مانند مشاوره حقوقی و توانمندسازی مدیریتی)
وی تأکید کرد که بانک توسعه تعاون باید از یک تأمین‌کننده اعتبار، به “شریکی توسعه‌ای” برای تعاونی‌ها تبدیل شود.
انتظارات از متولیان امور
محلاتی برای ریشه‌دار شدن فرهنگ تعاون، آن را نیازمند تبدیل شدن از یک شعار به یک عادت اجتماعی دانست و انتظارات خود را از متولیان امور بر سه محور اصلی استوار کرد:
آموزش از کودکی: گنجاندن مفاهیم تعاون در کتب درسی و برگزاری فعالیت‌های گروهی در مدارس و دانشگاه‌ها
نقش رسانه و هنر: روایت داستان‌های موفق از تعاونی‌ها برای ارائه تصویری جذاب به مردم
حمایت عملی از الگوسازی: شناسایی و معرفی تعاونی‌های موفق برای ایجاد انگیزه.
هم‌افزایی نهادی: اجرای برنامه‌های فرهنگی مشترک بین وزارت تعاون، اتاق تعاون و سایر نهادها
قانون‌گذاری مؤثر: تصویب قوانینی که فعالیت‌های جمعی را تسهیل و جذاب کند.
به اشتراک بگذارید:
لینک خبر: