مدیریت مصرف انرژی در صنعت پتروشیمی راهبردی در مسیر توسعه متوازن

فرهنگ اقتصاد _ مدیریت بهینه سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی اقدام های اجرایی خود را از طریق ساماندهی نیروی انسانی، مدیریت مصارف، حداکثرسازی ضریب تولید و مراودات سازمانی و فراسازمانی پیش برده است.

سید مرتضی اشرفی شهری مدیر بهینه سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در گفتگویی ، هدف ها، برنامه ها و راهبردهای این مدیریت را در حوزه های کاهش ناترازی، ایجاد ارزش افزوده، تولید پایدار و جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی جویا شده است که متن کامل این گفتگو در پی می آید:

مدیریت انرژی در شرکت ملی صنایع پتروشیمی با چه هدفی تشکیل شده است و سوابق اجرایی جنابعالی به عنوان مدیر این مجموعه را بیان بفرمائید؟

در حالت کلی هدف از مدیریت انرژی بهبود مستمر عملکرد انرژی است، در شرکت ملی صنایع پتروشیمی، ساختار مدیریت بهینه سازی مصرف انرژی در راستای تحقق این مهم شکل گرفته است تا با مدیریت بهینه در سه حوزه تجهیزات، فرآیندها و نیروی انسانی گامی موثر در جهت کاهش ناترازی، کاهش شدت انرژی، کاهش آلودگی های زیست محیطی و افزایش بهره وری برداریم.

اینجانب دانش آموخته دکتری تخصصی شیمی فیزیک هستم، سال ۱۳۸۴در صنعت نفت استخدام شدم، کار را با شرکت پتروشیمی اروند شروع کردم و تجربه فعالیت در واحد بهره برداری MTBE و آزمایشگاه VCM بندرامام و پتروشیمی تندگویان را داشته و در نهایت نماینده کارفرما در پروژه پتروشیمی اروند تا زمان راه اندازی بودم.

از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۴ بعنوان مسئول کنترل کیفیت شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی منطقه سبزوار انجام وظیفه کردم، از سال ۱۳۹۴ تا ابتدای سال ۱۴۰۲ در منطقه ۴ عملیات انتقال گاز عهده دار سمت های انرژی و پژوهش بودم.

همچنین چند مقاله ISI ، علمی-پژوهشی و کنفرانسی از اینجانب چاپ شده است و کتاب غربت فرهنگ یکی از تالیف های اینجانب است؛ در حوزه های مختلف نیز مطالبی در ارتباط با انرژی و محیط زیست و غیره در خبرگزاری های مختلف از اینجانب منتشر شده است.

برای طرح ها و مجتمع های صنعت پتروشیمی چه رویکردهایی در بخش انرژی تبیین شده است؟

به منظور بهبود عملکرد انرژی و انجام الزام های قانونی در این حوزه و با اعتقاد به این حقیقت که صنعت ارزش آفرین پتروشیمی در حوزه مدیریت انرژی همانند بسیاری از مقوله های دیگر ولی با سطوح متفاوت سرآمد است، با هدف همسان سازی عملکرد و استفاده از توان و ظرفیت های داخلی، کارگروه های تخصصی انرژی در ۱۰حوزه تشکیل شده است.

همچنین به منظور تدوین اهداف کلان مدیریت انرژی صنعت و اهتمام مدیران ارشد به این مقوله و پیشبرد اهداف انرژی، شورای راهبردی مدیریت مصرف انرژی صنعت که بزرگترین شورای راهبردی صنعتی مصرف انرژی کشور است، تشکیل شده که رئیس آن معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، دبیر آن مدیر بهینه سازی شرکت ملی صنایع پتروشیمی و اعضای آن مدیرعامل هلدینگ ها و مدیران ارشد صنعت پتروشیمی هستند.

از سوی دیگر پیوست انرژی طرح ها در حال تدوین است که طرح ها را از مرحله طراحی تا موافقت اصولی و بهره برداری مکلف به رعایت الزامات انرژی خواهد کرد. یکی دیگر از برنامه های این مدیریت، تنوع بخشی به سبد سوخت طرح ها و مجتمع های پتروشیمی است.

وضعیت کنونی مصرف انرژی در صنعت پتروشیمی چگونه است و چشم انداز مصرف را چگونه ارزیابی می کنید؟

درحال حاضر حدود ۹ درصد گاز کشور در صنعت پتروشیمی مصرف می شود که ۴۰درصد آن برای خوراک و تبدیل به مواد با ارزش افزوده و ۶۰ درصد آن برای سوخت استفاده می شود. به منظور کاهش شدت انرژی مدیریت هر دو حوزه یعنی خوراک و سوخت و اقدامات بهینه سازی مصرف، تکمیل زنجیره ارزش و رفع موانع تولید در برنامه کاری این مدیریت قرار دارد.

باتوجه به تعداد طرح های درحال ساخت و طرح های توسعه ای مجتمع ها، برآورد می شود که تا چند سال آینده و زمانی که طرح ها به بهره برداری برسند، مصرف گاز برای خوراک و سوخت به میزان دو برابر حال حاضر افزایش پیدا کند که این مهم انقلابی در توسعه اقتصادی کشور به وجود خواهد آورد. مدیریت بهینه سازی مصرف انرژی نیز با انجام اقدام های پیشگیرانه و کنترلی در کنار صنعت به منظور بهره وری حداکثری خواهد بود.

نحوه همکاری و تعامل با مجموعه وزارت نیرو و مراکز پژوهشی چگونه است؟

در زمینه تعامل، با این پیش فرض که مدیریت انرژی بصورت جزیره ای قابل تحقق نیست در کارگروه های تخصصی و نشست های هدفمند نمایندگان متناظر از شرکت های داخل وزارت نفت و شرکت های موازی از سایر وزارتخانه ها حضور دارند؛ بعنوان مثال کارگروه تخصصی نیروگاه های صنعت پتروشیمی بین پتروشیمی و وزارت نیرو مشترک است و در کلیه زمینه ها شرکت پژوهش و فناوری بعنوان عضو حضور دارد.

رویکرد فرهنگ سازی مصرف بهینه انرژی در صنعت پتروشیمی چیست؟

در زمینه مدیریت مصرف انرژی، نیروی انسانی بعنوان ذینفع و خالق و راهبر تجهیزات و فرآیندها بیشترین نقش را دارد. از اینرو در زمینه فرهنگ سازی اقدامات محسوس و نامحسوس قابل توجهی در حال انجام است که با به فعلیت رسیدن کامل نتایج آن، خود صنعت و حتی جامعه آنها را درک خواهد کرد.

برنامه های پیش بینی شده برای اصلاح ساختار مصرف انرژی در طرح ها و مجتمع های پتروشیمی چگونه خواهد بود؟

هنگامی که بحث مدیریت انرژی مطرح می شود سرمایه انسانی در قالب و چارچوب ساختار می تواند پیگیر اهداف باشد؛ در شرکت ملی صنایع پتروشیمی ساختار در بالاترین سطح تشکیل شده است، پیش نیاز موفقیت، وجود ساختار سازمانی متناظر در کلیه مجتمع های تولیدی و هلدینگ ها است.

لذا براساس الزام های قانونی و اسناد بالادستی پیگیر تشکیل ساختار انرژی در کلیه شرکت های پتروشیمی هستیم؛ البته قابل ذکر است که تقریبا همه مجتمع ها ساختار انرژی دارند ولی ارتقاء سطح سازمانی بیشتر در دستور کار مدیریت بهینه سازی مصرف انرژی قرار دارد.