گزارش تفصیلی فرهنگ اقتصاد از برگزاری ۲۳مین همایش سالیانه رتبه بندی شرکت های ایرانی
سازمان مدیریت صنعتی، رتبهبندی شرکت های برتر ایران را هر سال با هدف ارائه آمار و اطلاعات شفاف بنگاههای اقتصادی به مدیران، سیاستگذاران و پژوهشگران انجام می دهد. بیست و سومین همایش رتبه بندی شرکت های برتر ایران با تازه واردها در عرصه اقتصاد کشور، رونق بیشتری به خودش داد که شرکت های باسابقه در این میدان حضور پررنگ تری داشتند. همایش بیست و سومین رتبه بندی شرکت های برتر با حضور جمعی از مسئولان و مدیران ارشد بنگاه های برتر کشور در مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما برگزار شد.
فرهنگ اقتصاد – شرکت های برتر در این همایش با میزانسن فروش شرکت ها و شاخص های دیگر معرفی و تقدیر شدند که به تعداد ۵۰۰ شرکت رسید. در گروه پتروشیمی، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با ۷ میلیارد و ۲۶۰ میلیون دلار گردش مالی، در گروه فرآوردههای نفتی، شرکت پالایش نفت بندرعباس با ۶ میلیارد و ۵۳۰ میلیون دلار، در گروه چند رشتهای، شرکت سرمایهگذاری غدیر با ۴ میلیارد و ۹۸۳ میلیون دلار، در گروه فلزات اساسی، شرکت فولاد مبارکه اصفهان با ۴ میلیارد و ۵۱۷ میلیون دلار و در گروه مالی، شرکت پارسیان بزرگترین شرکتهای ایران در سال گذشته بودهاند.
نتایج بیست و سومین سال رتبهبندی شرکتها نشان میدهد حجم فروش صد شرکت اول سال ۹۹، براساس اطلاعات مالی سال گذشته، بیش از یک میلیون و ۳۸۵ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به کل فروش همین صد شرکت در سال قبل، ۴۶ درصد رشد فروش داشته است. طبق ارزیابیها فروش شرکت اول فهرست نسبت به فروش شرکت صدم ۳۳ برابر بزرگتر است. در مجموع ۱۴ شرکت بالای فهرست شرکتهای پیشتاز، ۵۰ درصد جمع فروش صد شرکت را شکل دادهاند که نشاندهنده درجه تمرکز در وضعیت شرکتهای بزرگ ایران است. در عین حال، ۱۰ شرکت ابتدای فهرست، فروشی معادل ۱۹ برابر فروش ۱۰ شرکت انتهای فهرست دارند. نتایج رتبهبندی براساس گروههای صنعتی ۳۲گانه نیز حاکی از این است که از نظر میزان فروش (درآمد) «گروه بانکها و موسسات اعتباری» با ۱/ ۱۹ درصد سهم در جایگاه اول، «گروه پتروشیمی» با ۴/ ۱۵ درصد سهم در جایگاه دوم و «گروه فرآوردههای نفتی» با ۵/ ۱۲ درصد سهم در جایگاه سوم قرار گرفتهاند. سازمان مدیریت صنعتی هر سال رتبهبندی شرکتهای برتر ایرانی را ارائه میکند. در فهرست تهیه شده از ۵۰۰ شرکت ایران، روی شناسایی آرایش بنگاههای بزرگ کشور در کنار یکدیگر تمرکز شده است؛ بهعبارت دیگر از آنجایی که رونق و رکود بزرگترین شرکتهای ایران، به دلیل وجود ارتباطات گسترده پسین و پیشین به سرعت در کلیه سطوح اقتصاد کشور آثار خود را بروز خواهد داد، سازمان مدیریت صنعتی با تهیه این لیست، تصویری سالانه و متکی به آمارها، از چگونگی تغییرات در آرایش بنگاههای بزرگ کشور و صنایع و فعالیتهای اقتصادی مختلف در کنار یکدیگر ارائه میدهد.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی: نخبگان، تکنولوژی و پذیرش سه رکن اصلی برای توسعه صنعتی و فناورانه است
ابوالفضل کیانی بختیاری مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در ابتدای همایش از بزرگان تولید که با تفکر جهادی و سیستمی در سال جهش تولید و در شرایط شیوع کرونا و تحریم های ناعادلانه موفق شدند در میان صد شرکت برتر حضور یابند، تجلیل کرد.
وی با طرح این پرسش که چگونه میتوان در شرایط جاری جهش را امکان پذیر کرد؛ دو راهکار با الگوبرداری از تجربه دیگر کشورها ارائه کرد.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی راهبرد اول را همپایه سازی صنعتی یا کچینگ آپ عنوان کرد که در صنایع با اصالت و چرخه عمر بلند امکان پذیر است.
وی اتحاد استراتژیک، ادغام و تشکیل کلونی را از جمله رویکردها برای جبران عقب ماندگی های صنعتی دانست که پیش از این توسط کشورهایی همچون برزیل و آرژانتین به کار گرفته شده است.
کیانی بختیاری افزود: راهبرد دوم که توسط بسیاری کشورها به کار گرفته شد، جهش یا لیپ فراگینگ است که در این راهبرد نیازی به تکنولوژی های پیشین نیست و با اکتساب تکنولوژی های نو پدید می توان جهش یافت. در این راهبرد، صنایع چرخه عمر کوتاهی دارند و فناوری در آن ها نقش عمده ای دارد. کشورهایی چون هند و آذربایجان با سرمایه گذاری درIT و ICT توانستند جهش پیدا کنند. بایوتکنولوژی، نانوبایوانفورماتیک، نانوتکنولوژی، نیومتریال، سایبرفیزیک، هوش مصنوعی از جمله زمینه های فعالیت در این راهبرد هستند.
وی خاطر نشان کرد: اما الزام مشترک در هر دو این راهبردها برای جهش تولید و توسعه صنعتی، فرهنگ صنعتی است. فرهنگ آموختنی است و می توان آن را توسعه داد. زمانی که فرهنگ صنعتی وجود نداشته باشد، پذیرش و روامداری نیز وجود ندارد.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی تاکید کرد: تحقق سه رکن اصلی برای توسعه صنعتی و فناورانه ضروری است؛ نخبگان و استعدادها، تکنولوژی و در نهایت پذیرش یا روامداری.
وی افزود: ارتباط صنعت و دانشگاه از جمله راهکارهایی است که ارائه شده است؛ در کشورهای پیشرفته دانشگاه و صنعت در هم تنیده اند و جدا از هم نیستند اما در کشورهای در حال توسعه علاوه بر این الزامات راهبردهای دیگری از جمله پیوند تفکر و اقدام، باور به برندهای بومی و تعالی صنعتی بسیار مورد تاکید بوده است.
جهش تولید از راه پیاده سازی تحول دیجیتال و انقلاب صنعتی چهارم از دیگر راهبردهای پیشنهادی توسط کیانی بختیاری بود.
وی گفت: آینده از آن شرکت هایی است که دیجیتالی شده اند. هنگامی که صحبت از تحول دیجیتال می شود ذهن به سوی IT و ICT می رود اما رویکرد اصلی تحول در این دیدگاه، تحول در استراتژی، رهبری و روش های جدید فکر کردن است.
کیانی بختیاری با تحلیل رشد شرکت های برتر “فورچون گلوبال” به رشد منفی چهار شرکت برتر در صنعت نفت اشاره کرد و رشد بالای شرکت های خدمات مالی را حائز اهمیت دانست.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی عوامل موفقیت شرکت های برتر در فهرست شرکت های برتر جهانی را از دیگر نکات حائز اهمیت دانسته و پایان دادن داوطلبانه به یک محصول را تضمینی برای چرخه دوم بنگاه و عامل موفقیت شرکت های برتر خواند.
وی همچنین استفاده از پاندمی کرونا به عنوان فرصت را از راهبردهای رشد شرکت های بزرگ جهانی از جمله آمازون معرفی کرد. راهبرد دیگر در این زمینه استقبال از تکنولوژی های بنیان فکن است. این تکنولوژی ها با خدمت افزایی خلق ارزش می کنند. ادغام و اکتساب از دیگر راهبردهای ارائه شده توسط کیانی بختیاری بود.
به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی، طبق پیشبینی ۲۰% از شرکت های برتر جهانی در آینده در این لیست نخواهند بود چرا که ادامه کسب و کار به روش سنتی عامل این شکست برای آن هاست.
کیانی بختیاری خاطرنشان کرد: رتبه بندی صد شرکت برتر ایران از سال ۷۷ شروع شد و اکنون بیست و سومین دوره آن است. هدف آن خلق ارزش از طریق تحلیل اطلاعات و در اختیار قرار دادن این اطلاعات به دانشگاه و کمک به تصمیم گیری اقتصادی است.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی در این همایش با اشاره به سهم شرکتهای بزرگ ایران در اقتصاد ملی، افزود: در بررسی های انجام شده صد شرکت برتر ۸۹ درصد از فروش کل کشور در اختیار صد کشور برتر است که ۹۴ درصد صادرات کشور را نیز در بر می گیرد. ۷۴.۲ درصد اشتغال و ۱۵ درصد تولید ناخالص داخلی کشورنیز سهم ۱۰۰ شرکت و بنگاه بزرگ اقتصادی کشور است.
به گفته مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی، ۱۱ درصد تولید ناخالص داخلی و ۳۷ درصد کل فروش کشور متعلق به این شرکتهاست.
وی پیرامون ارزیابی این شرکتها خاطرنشانکرد: ۳۲ شاخص در این ارزیابی لحاظ شده که مهمترین آنها علاوه بر فروش کلی، شاخصهایی مانند سودآوری، بهرهوری،صادرات، نقدینگی، بدهی و شاخصهای بازار بوده است.
وی درادامه گفت مانایی در جهش تولید باید در دو سطح کلان و سطح بنگاهی صورت بپذیرد. در سطح کلان تقویت نظام مالی کشور، حمایت از صادرات و خدمات، افزایش ضریب اطمینان درآمدهای نفتی و گازی و غیره باعث مانایی جهش تولید می شود که تصمیم گیرندگان آن حاکمیتی هستند، و اما در سطح خرد عواملی چون رشد بهره وری، ارتقاع توان داخل و دوسو توانی از عوامل تاثیر گذار بر رشد بنگاه ها است.
کیانی بختیاری در خاتمه ضمن سپاس مجدد از مدیران عامل، اعضای هیات مدیره و مدیران ارشد شرکت های برتر از ایفای نقش مسئولیت اجتماعی این شرکت ها در دوران شیوع کرونا بویژه در مناطق کمتر توسعه یافته تقدیر و تشکر کرد.
وی خاطر نشان کرد، شرکت های بزرگ بعنوان پیشران اقتصاد کشور می باید موجبات بزرگ شدن شرکت های کوچک و متوسط را فراهم کنند و در زنجیره تامین خود از این شرکت ها بیش از پیش استفاده کنند.
وی علت مانایی این شرکت ها در گردونه برترها دیپلماسی تجاری موفق تاب آوری صحیح و وابسته سازی شرکت های بین المللی به تولیدات صادراتگر خود دانست و بر توسعه این رویکرد تاکید نمود و ابراز امیدواری کرد که با ادامه تفکر درونزایی و برون نگری و راهبردهای حمایتی وزارت صنعت، معدن و تجارت در آینده این شرکت ها در فهرست شرکت های برتر جهانی قرار گیرند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: ایفای مسئولیتهای اجتماعی برای همه بنگاه های اقتصادی امری مهم و مسلم است
علی آقامحمدی مدیر گروه مشاوران اقتصادی مقام معظم رهبری در بیست و سومین همایش رتبه بندی شرکتهای برتر ایران با اشاره به اینکه زنجیره کردن و استفاده از همه منابع و امکانات، اصل اولی است که باید انجام شود افزود: امروز این تفکر که شرکتهای کوچک و متوسط اقتصادی میتوانند پیشران اقتصاد باشند جایی در کشور ندارد.
وی اضافه کرد: یکصد شرکت برگزیده این همایش در کنار شرکتهای بزرگ دیگر که نقش کلیدی در اقتصاد و درآمدزایی و ایجاد اشتغال داشته اند میتوانند لکوموتیو اقتصاد ایران باشند و مجموعهای از شرکتهای کوچک و متوسط را به عنوان همکار یا شریک در کنار خود داشته باشند، اما در نهایت این شرکتهای بزرگ هستند که میتوانند خالق فناوری و توسعه و شکوفایی اقتصاد باشند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین گفت: هر شرکت در گروه و زمینه کاری خود، میتواند نقش مهمی در توسعه داشته باشد و این امر نیازمند شناسایی همه افراد و داشتههای آنهاست.
وی افزود: ایفای مسئولیتهای اجتماعی برای همه شرکتها و بنگاههای صنعتی و اقتصادی امری مهم، قطعی و مسلم است.
آقامحمدی با اشاره به تحولات فناوری و صنعتی در سالهای اخیر گفت: تحولات زیادی در جهان در حال رخ دادن است و دهه آینده، شباهتی با شرایط فعلی نخواهد داشت.
به گفته رئیس گروه مشاوران اقتصادی مقام معظم رهبری، سرمایه نامحسوس شرکتها بسیار مهم است، اما رتبه و نرخ سرمایهای ما در این بخش کاهنده است و این درحالی رخ میدهد که در برخی کشورها تا ۷۵ درصد سرمایه بنگاهها به سرمایههای نامحسوس اختصاص دارد.
آقامحمدی همچنین با اشاره به اهمیت تربیت نیروی انسانی در توسعه اقتصادی گفت: شناسنامه محصول و روند چگونگی تولید آن تا خدمات پس از فروش بسیار مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد.
به گفته عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، حمایت از تولید در دوران پساتحریم باید مورد توجه جدی قرار گیرد و تنها راه آن، زنجیرهای کردن فعالیتهای اقتصادی و بزرگ کردن سهم ایران از بازارهای جهانی است.
معاون وزیر صنعت معدن و تجارت: توسعه اقتصادی و صنعتی مبتنی بر شرکتهای بزرگ است
سعید زرندی در بیست و سومین آیین تجلیل از صد شرکت بزرگ ایران که در مرکز همایشهای بین المللی صدا و سیما برگزار شد افزود: این سوال که باید به شرکتهای بزرگ توجه شود یا شرکتهای کوچک و متوسط؟ سوالی انحرافی است چراکه هر دو این بخشها مهم است و باید مورد توجه و حمایت قرار گیرد.
وی اضافه کرد: در طول سالهای گذشته نتوانسته ایم شرکتهای بین المللی در مقیاس جهانی ایجاد کنیم، اما تاسیس این شرکتها، میتواند جزو افقهای برنامه هفتم توسعه کشور باشد، اما اگر جهت ما این باشد باید نگاهمان را عوض کنیم.
معاون وزیر صمت گفت: مدلی که برای توسعه صنعتی کشور در وزارت صمت در نظر گرفته شده، توسعه اقتصادی و صنعتی مبتنی بر شرکتهای بزرگ است و امروز ۱۱ شرکت وابسته به این وزارتخانه ارزشی معادل هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان دارند که معادل یک چهارم ارزش بورس ایران است.
وی با انتقاد از برخی سیاستها و مقررات افزود: از سویی به دولت، بخشهای موسوم به خصولتی و بانکها را نمیدهیم و از سوی دیگر بازارهای موازی تولید جذابیت بیشتری دارند و طبیعی است که جریان سرمایه به سوی تولید نخواهد آمد.
زرندی ادامه داد: از ۱۰۰ شرکت بزرگ اقتصادی کشور در حوزه تولید و همچنین دیگر بخشها دعوت میکنیم در فرصتهای سرمایه گذاری کشور و از جمله ساخت داخل کردن ۲۰۰ کالایی که بیشترین حجم واردات ما را شکل میدهد سرمایه گذاری کنند.
وی ایجاد ۱۰ شرکت یک میلیارد دلاری را که حدود ۴۰ درصد سرمایه آن توسط کارآفرینان و بقیه از بازار سرمایه تامین خواهد شد امری ضروری در اقتصاد دانست و افزود: از همه سه هزار شرکتی که بیش از ۱۰۰ پرسنل دارند حمایت و دعوت میکنیم تا در بازار سرمایه بطور شفاف حضور داشته باشند.
معاون طرح و برنامه وزارت صنعت با اشاره به مصوبه سران قوا در مورد معافیت مالیاتی قبل سال جاری شرکتهایی که در طول سال ۱۳۹۹ وارد بازار سرمایه شوند گفت: طبق این مصوبه، اگر شرکتها در سال جاری وارد بورس شوند سازمان امور مالیاتی، با مالیاتهای سالهای قبل آنها کاری ندارد و در نتیجه این مصوبه امروز بیش از یکصد شرکت متقاضی ورود به بازار سرمایه هستند.
وی در خصوص امتیازاتی که قرار است به ۱۰۰ شرکت بزرگ کشور داده شود نیز گفت: به دولت پیشنهاد داده ایم که شیوه تامین مالی این شرکتها از بازار سرمایه با مدل جدید رنکینگ و رتبه بندی تغییر کرده و این شرکتها بتوانند اوراق تامین مالی خود را بدون نیاز به ضامن منتشر سازند و با این مصوبه دولت، در حالیکه سال قبل تنها ۲ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر شده بود این رقم تاکنون به ۸ هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان رسیده است و امیدواریم تا پایان سال ۱۵ هزار میلیارد تومان اوراق با اعتبار خود شرکتها در بازار سرمایه منتشر شود.
زرندی افزود: ۳۱۹ شرکت برتر کشور در ۱۰ ماه گذشته ۲۰ درصد تولید کل کشور را داشتند و ۸۶ شرکت موجود در این فهرست ۵۰۰ شرکتی، در حوزه تولیدات بیش از ۱۰۰ درصد رشد داشتند.
به گفته این مسئول بزودی شاهد اثرات مثبت در حوزه تولید خواهیم بود و امیدواریم سال ۹۹ با اتفاقات مثبتی در حوزه تولید به پایان برسد.
وی وجود مشکلات متعدد در سر راه تولید را ناشی از تحریمهایی دانست که از سال ۱۳۹۷ آغاز شد و افزود: اگر نتوانیم به سمت توسعه سرمایه گذاری برویم آینده تولید در کشور به خطر میافتد چراکه نرخ تشکیل سرمایه با توجه به تورم در کشور، روندی منفی پیدا کرده است و درحالیکه هدف ما در دهه ۹۰ رشد متوسط ۸ درصدی بوده این رشد در حال حاضر حدود ۱/۲ درصد است.
معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، شرکتهای بزرگ را لکوموتیو اقتصاد هر کشوری دانست و گفت: صنایع کوچک و متوسط هم برای تکمیل زنجیرههای تولید تا توزیع برای اقتصادها ضروری است.
وی نوآوری، اشتغال و ارتقای بهره وری را از نتایج توسعه شرکتهای بزرگ دانست و افزود: گرچه نرخ اشتغال در واحدهای کوچک و متوسط بیشتر است، اما پایداری اشتغال در شرکتهای بزرگ مقیاس بیشتر و بالاتر است.
مدیر مرکز رتبهبندی شرکتهای برتر سازمان مدیریت صنعتی: بانکها بیشترین درآمد و دارایی و پتروشیمی بیشترین صادرات را دارد
به گفته مدیر مرکز رتبهبندی شرکتهای برتر سازمان مدیریت صنعتی، از بین ۵۰۰ شرکت برتر، بانکها و موسسات اعتباری بیشترین درآمد و دارایی را به خود اختصاص دادند و بیشترین صادرات نیز مربوط به گروه پتروشیمی است.
مجید درویش در بیست و سومین همایش شرکتهای برتر ایران که بررسی عملکرد سال ۱۳۹۸ شرکتها را اعلام میکند، با اشاره به ارزیابی و رتبهبندی سالانه ۵۰۰ شرکت کشور بر اساس شاخص ۳۳ شاخص که مهمترین آن میزان فروش است، اظهار کرد: رتبه بندی شرکتها در ایران از رتبه بندی معروف فورچون ۵۰۰ که در دنیا مورد استفاده است ایده گرفته است. بر اساس نتایج آخرین دوره فوتبال جهانی چین مقام اول را از آمریکا گرفته و ۱۲۴ شرکت از ۵۰۰ شرکت به این کشور اختصاص دارد آمریکا با ۱۲۲ شرکت در مقام دوم قرار دارد. ژاپن، آلمان، فرانسه و بریتانیا نیز مقامهای بعدی را به خود اختصاص دادند. البته در زمینه درآمد آمریکا با ۳۱.۴ درصد در مقام اول و چین با ۲۵.۳ درصد در مقام دوم قرار دارد.
وی با بیان اینکه بر اساس رتبه بندی سال جاری ۸۹ درصد فروش کل شرکتها به ۱۰۰ شرکت اول تعلق دارد که نشان دهنده بزرگی و تمرکز آنها است، تصریح کرد: از بین ۵۰۰ بنگاه، قویترین گروه بانکها و موسسات اعتباری هستند که ۱۹.۱ درآمد را به خود اختصاص دادهاند. گروههای پتروشیمی و فرآوردههای نفتی نیز با ۱۵.۴ و ۱۲.۵ درآمد کل در رتبه دوم و سوم قرار دارند. از نظر شاخص درآمد فلزات اساسی و شرکتهای چند رشتهای صنعتی در مقام های بعدی قرار دارند و سایر گروهها نیز در مجموع ۳۰ درصد از درآمد کل شرکت را به خود اختصاص دادند. کمترین سهم فروش در گروه لوازم خانگی و الکترونیکی است.
به گفته درویش از نظر شاخص صادرات گروه پتروشیمی ۴۳ درصد، فلزات اساسی ۲۲ درصد و فرآوردههای نفتی ۱۷ درصد از سهم صادرات کل ۵۰۰ شرکت را به خود اختصاص دادند و در بخش اشتغال نیز بانکها و موسسات اعتباری، شرکتهای چند رشتهای صنعتی و وسایط نقلیه و قطعات خودرو به ترتیب و ۲۰، ۱۴ و ۱۳ درصد از سهم کل اشتغال ۵۰۰ شرکت در در سه جایگاه نخست قرار دارند.
وی افزود: در بخش داراییها نیز بانک ها ۵۳ درصد، شرکتهای چندرشتهای صنعتی ۱۱ درصد و گروه پتروشیمی ۹ درصد از کل داراییهای با ۵۰۰ شرکت برند کشور را به خود اختصاص دادهاند. بعد از این سه گروه به ترتیب فلزات اساسی و استخراج اکتشاف قرار دارد. در زمینه شاخص بازده فروش یا حاشیه سود نیز گروههای سرمایه گذاریهای مالی با ۲۵ درصد، فلزات اساسی با ۸ درصد و واسطه گری های مالی با ۷ ورصد در سه جایگاه نخست قرار دارند و میانگین فروش ۳۲ گروه صنعتی ۲۳.۸۵ درصد تخمین زده شده است.
درویش همچنین درباره سهم استان های مختلف از این شرکتها گفت که ۵۱ درصد از ۵۰۰ شرکت برتر کشور در استان تهران قرار دارد.
به گفته مدیر مرکز رتبه بندی شرکتهای برتر در سال ۱۳۹۸ فروش ۵۰۰ شرکت برتر ۳۵.۸ درصد نسبت به سال ۱۳۹۷ رشد داشته است. در سال ۱۳۹۷ این رشد فروش ۳۶.۹ درصد بوده است. البته اگر رشد اسمی را بدون در نظر گرفتن تورم محاسبه کنیم تا مشخص شود چقدر از این رشد فروش مربوط به افزایش تولید بوده، به رقم واقعی ۸.۱ و منفی ۳.۲ درصد در سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۷ به عنوان رشد واقعی فروش ۵۰۰ شرکت برتر کشور میرسیم. در مورد صد شرکت اول رشد اسمی فروش ۴۵ درصد و رشد واقعی فروش ۷.۳ درصد بوده است.
منبع: روابط عمومی سازمان مدیریت صنعتی
به اشتراک بگذارید:
لینک خبر: